Επεξεργασμένα τρόφιμα: Ο «κρυφός» ένοχος για τη νόσο Πάρκινσον

Μια νέα εκτενής έρευνα από την Κίνα αποκαλύπτει μια ανησυχητική πραγματικότητα: η συχνή κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφών, π.χ. αναψυκτικών , σνακ και συσκευασμένων γλυκισμάτων, αναψυκτικά, φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης πρώιμων ενδείξεων της νόσου Πάρκινσον. Η μελέτη, που παρακολούθησε περισσότερους από 42.000 ενήλικες για διάστημα 26 ετών, δείχνει πως οι καθημερινές μας διατροφικές συνήθειες μπορεί να επηρεάζουν τον εγκέφαλο πολύ πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα της ασθένειας. 

Πώς εντοπίζονται τα πρώιμα σημάδια της νόσου

Τα πρώτα σημάδια της νόσου Πάρκινσον είναι το τρέμουλο, οι αργές κινήσεις και η δυσκολία ισορροπίας. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η εκφύλιση του εγκεφάλου ξεκινά πολύ νωρίτερα. Διαταραχές ύπνου, καταθλιπτική διάθεση, πόνοι, υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας, μειωμένη όσφρηση ή προβλήματα στην αναγνώριση των χρωμάτων μπορεί να αποτελούν τα πρώτα σήματα κινδύνου. Αυτές οι πρώιμες ενδείξεις καταγράφηκαν με μεγαλύτερη συχνότητα σε όσους είχαν υψηλή κατανάλωση επεξεργασμένων προϊόντων.

Όπως διαβάζουμε στο The Brighter Side News, οι ερευνητές χώρισαν τους συμμετέχοντες σε πέντε ομάδες, ανάλογα με το πόσο συχνά κατανάλωναν τέτοιες τροφές. Όσοι έφταναν ή ξεπερνούσαν τις 11 μερίδες την ημέρα – όπου κάθε μερίδα αντιστοιχούσε σε ένα αναψυκτικό, ένα λουκάνικο ή μια φέτα κέικ – είχαν 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τουλάχιστον τρία πρώιμα σημάδια Πάρκινσον σε σχέση με όσους περιορίζονταν σε λιγότερες από τρεις μερίδες.

Γιατί τα επεξεργασμένα τρόφιμα βλάπτουν τον εγκέφαλο

Τα ευρήματα ενισχύουν τη θεωρία ότι η διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα στην υγεία του εγκεφάλου. Οι τροφές πλούσιες σε ζάχαρη, κορεσμένα λίπη και συντηρητικά συνδέονται με φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και απορρύθμιση του μικροβιώματος του εντέρου, το οποίο επικοινωνεί άμεσα με το νευρικό σύστημα. Αυτές οι μεταβολές μπορεί να ανοίξουν τον δρόμο για νευροεκφυλιστικές παθήσεις. Επιπλέον, οι έντονες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα, η αντίσταση στην ινσουλίνη και η χαμηλή θρεπτική αξία των επεξεργασμένων προϊόντων δημιουργούν πρόσθετα προβλήματα.

Τι μπορούμε να κάνουμε στην καθημερινότητα

Αντίθετα, οι δίαιτες που βασίζονται σε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια, ξηρούς καρπούς και δημητριακά ολικής άλεσης έχουν συσχετιστεί με καλύτερη μνήμη και μικρότερο κίνδυνο άνοιας. Η μεσογειακή διατροφή, για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει τις γνωστικές λειτουργίες και καθυστερεί τη γήρανση του εγκεφάλου. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι ακόμη και μια μικρή μείωση της κατανάλωσης πρόχειρων τροφών μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο μακροπρόθεσμα.

Φυσικά, η έρευνα δεν μπορεί να αποδείξει με βεβαιότητα ότι τα επεξεργασμένα τρόφιμα προκαλούν τα πρώιμα συμπτώματα της νόσου. Ωστόσο, η διάρκεια της μελέτης και ο μεγάλος αριθμός συμμετεχόντων προσδίδουν βαρύτητα στα αποτελέσματα. Οι μελετητές σχεδιάζουν να εμβαθύνουν στους βιολογικούς μηχανισμούς που ίσως εξηγούν αυτή τη συσχέτιση. Το μήνυμα δεν είναι να αποκλειστεί κάθε συσκευασμένο προϊόν από την κουζίνα μας, αλλά να αναγνωρίσουμε ότι οι επαναλαμβανόμενες καθημερινές επιλογές διατροφής συσσωρεύονται και καθορίζουν την υγεία μας με την πάροδο των δεκαετιών. 

Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Neurology.